อัลไซเมอร์ จัดเป็นอีกหนึ่งโรคที่พบบ่อยมากในผู้สูงอายุ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากใครไม่ค่อยได้ใช้งานสมอง ก็จะยิ่งมีโอกาสเสี่ยงสูงที่จะเป็นอัลไซเมอร์ เพื่อป้องกันอัลไซเมอร์ วันนี้เราเลยเอาวิธีป้องกันสมองเสื่อมมาฝากันค่ะ เป็นเกมฝึกสมองผู้สูงอายุ นอกจากช่วยกระตุ้นการทำงานของสมองแล้วยังสนุก และลดความเครียดได้อีกด้วย
1. คำนี้สีอะไร Stroop Test
เป็นเกมพัฒนาสมอง ช่วยฟื้นฟูความทรงจำ กระตุ้นให้สมองตื่นตัว ผ่านการอ่านอออกเสียงตาม ‘สี’ ที่มองเห็น การอ่านและตอบออกมาได้อย่างถูกต้องและเร็วถือเป็นสัญญาณที่ดีว่าสมองยังปกติดีอยู่ ถึงแม้จะดูเป็นกิจกรรมที่ดูง่ายแต่ถ้าไม่ตั้งสติให้ดีๆ ก็มีหลายคนที่พลาดและอ่านตามคำเยอะอยู่เหมือนกัน
วิธีการเล่น : ตั้งสติให้พร้อม จากนั้นใช้สมองโฟกัสไปที่สีของคำเป็นหลัก และอ่านออกเสียง เช่น คำว่าม่วง แต่ตัวหนังสือเป็นสีแดง ก็ให้อ่านออกเสียงว่า แดง
2. เกมปริศนาอักษรไขว้ Crossword
เกมแนวปริศนาถือเป็นเกมฝึกสมองผู้สูงอายุ ที่ได้ผลดีที่สุด ซึ่งเกมปริศนาอักษรไขว้นั้นก็เป็นเกมแนวปริศนาที่ไม่ยากจนเกินไปจึงเหมาะกับทุกเพศทุกวัย การเล่นเกมปริศนาอักษรไขว้มีส่วนในการช่วยให้การทำงานสมองมีความเป็นระบบมากขึ้น รวมถึงการเชื่อมโยง และยังช่วยลดความเสี่ยงของภาวะสมองเสื่อมอีด้วย
วิธีการเล่น: ให้ตามหาคำที่ตรงกันกับที่โจทย์ได้กำหนดมาใส่ในตามช่องอักษรไขว้
3. ซูโดกุ sudoku
ซูโดกุ เป็นเกมส์ป้องกันอัลไซเมอร์ และภาวะสมองเสื่อมที่ได้รับความนิยม เพราะผู้เล่นต้องใช้ความอดทนในการแก้ปัญหา การคิดอย่างเป็นระบบ ช่วยกระตุ้นสมองในการใช้ความคิด เพิ่มทักษะการสังเกตุ และการใช้สมาธิอีกด้วย แถมยังสนุกและท้าทาย สามารถเล่นได้ทุกทีเพราะเดี๋ยวนี้ในมือถือก็มีหลายแอปฯให้เล่น
วิธีเล่น : ซูโดกุ จะประกอบด้วยตารางขนาด 9×9 ซึ่งถูกแบ่งเป็นช่องย่อยขนาด 3×3 ที่เรียกว่า “บล็อก” และมีบริเวณทั้งหมด 9 บล็อกในตาราง ผู้เล่นจะต้องทำให้ตัวเลขในบล็อกครบจำนวน 1-9 แต่ในขณะเดียวกัน ตัวเลขในแนวทแยงก็จำเป็นต้อง มีจำนวนครบ 1-9 ด้วย
4. กรรไกร ไข่ ผ้าไหม
ถ้าใครเกิดทันน่าจะเคยได้ยินชื่อเกมนี้ รู้หรือไม่ว่าเกมกรรไกรไข่ผ้าไหมที่เราเล่นกันตอนเด็กๆเนี่ย มันเป็นเกมส์ป้องกันอัลไซเมอร์ได้ด้วยนะ และยังฝึกประสานสัมพันธ์ระหว่างมือกับสมอง แถมยิ่งเล่นก็ยิ่งท้าทาย เพราะยิ่งร้องเร็วเท่าไหร่โอกาสที่จะชูนิ้วผิดก็ยิ่งมากขึ้น
วิธีเล่น : ร้องเพลง โดยทำมือตามสิ่งของ และอาจค่อยๆเพิ่มความเร็วเพื่อให้รู้สึกท้าทายยิ่งขึ้น โดยขยับมือตามนี้
- กรรไกร = ชู 2 นิ้ว
- ไข่ = กำมือ
- ผ้าไหม = แบมือ
- หนึ่งใบ = ชู 1 นิ้ว
- สองบาท = ชู 2 นิ้ว
- ห้า = แบมือ
- สิบ = กำมือ
เนื้อร้อง : กรรไกร ไข่ ผ้าไหม ไข่ หนึ่ง ใบ สอง บาท ห้า สิบ ห้า สิบ สอง บาท หนึ่ง ใบ ไข่ ผ้าไหม ไข่ กรรไกร
5. เกมจับผิดภาพ
โดยปกติเกมจับผิดภาพจะมีภาพมาให้ด้วยกันทั้งหมดด้วยกัน 2 ภาพ ซึ่งจะเป็นภาพเดียวกัน แต่มีสิ่งแปลกปลอมในภาพอยู่ประมาณ 5-6 จุด ในภาพฝั่งขวา กฎของการเล่นก็ง่ายๆเลยคือการหาภาพของสิ่งแปลกปลอมที่อยู่ทางฝั่งขวาให้เจอ ซึ่งมักจะมีการจับเวลาเพื่อความท้าทาย ถือเป็นเกมพัฒนาสมอง สายตา สมาธิ และการสังเกตุ การสังเกตุถือเป็นอีกทักษะที่ผู้สูงอายุไม่ควยทิ้ง เพื่อที่จะช่วยลดอุบัติเหตุรอบตัว
6. บอร์ดเกม
บอร์ดเกม อีกหนึ่งเกมพัฒนาสมองที่เป็นที่นิยมในทุกเพศทุกวัย เพราะมีให้เล่นหลากหลายรูปแบบ นอกจากสนุกแล้ว ยังได้ใช้ความคิด และการตัดสินใจแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า ใครที่มีเพื่อนเยอะๆยิ่งเล่นหลายคนยิ่งสนุก หรือจะเล่นกับคนในครอบครัวก็ได้ บอร์ดเกมที่แนะนำสำหรับผู้สูงอายุ เช่น
- เกมเศรษฐี
- for sale
- เกม Cascadia
- เกมต่อรถไฟ
7. ต่อจิ๊กซอว์
การต่อจิ๊กซอว์เป็นกิจกรรมที่ต้องใช้ความอดทนเป็นอย่างมาก ยิ่งภาพใหญ่เท่าไหร่ ก็ยิ่งต้องใช้เวลานานมากขึ้นเท่านั้น ในระหว่างเล่นผุ้สูงอายุจะได้ใช้ความคิด ฝึกความจำ ในระยะสั้นเพื่อใช้ในการหาชิ้นส่วนจิ๊กซอว์ต่างๆภายในภาพ และยังเป็นกิจกรรมช่วยคลายเครียดด้วย สามารถเล่นเพลินๆได้
วิธีเล่น : ดูภาพโดยรวม จากนั้นค่อยๆนำชิ้นส่วนมาประกอบรวมกัน จนกลายเป็นภาพ
8. หมากรุก
หมากรุกเป็นเกมฝึกสมองผู้สูงอายุ ในด้านของไอคิว และยังช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคอัลไซเมอร์ แต่ต้องนานติดต่อกันเป็นเวลานานถึงจะได้ผลนะ การเล่นจะได้ผลดีกว่าหากผู้สูงอายุเล่นเป็นประจำก่อนเข้าสู้่วัย 75 ปี นอกจากนี้ประโยชน์ของการเล่นหมากรุกยังมีในการเรื่องของการวางกลยุทธ ช่วยสร้างสมาธิ และเป็นเกมที่เล่นเพื่อผ่อนคลายได้อีกด้วย
9. Monica – concentration training
เป็นเกมกระตุ้นสมองสำหรับผู้สูงอายุ ที่สามารถดาวน์โหลดมาเล่นได้ผ่านทางสมาร์ทโฟน เป็นเกมแนวฝึกสมองเพื่อพัฒนาสมาธิ ความจำ และกล้ามเนื้อ ที่พัฒนาโดยทีมวิจัย เอ็มเทค สวทช. ร่วมกับผู้เชี่ยวชาญ โรงพยาบาลรามาธิบดี และ ศูนย์ผู้สูงวัยสุขกายสุขใจ ของสถาบันประสาทวิทยา
ภายในแอปพลิเคชั่นก็มีเกมให้เล่น โดยมีระดับความยาก 6 ระดับ อยากเล่นชิลๆ หรือท้าทายก็ตามแต่ความต้องการ แถมแอปฯยังเล่นฟรีด้วย สามารถโหลดแอปพลิเคชั่นได้ตามระบบปฏิบัติการดังนี้
10. บิงโก Bingo
บิงโกถือเป็นเกมที่เล่นง่ายมาก แถมเป็นเกมส์ป้องกันอัลไซเมอร์ได้ด้วย กติกาการเล่นก็ไม่ยุ่งยาก เพียงหาตัวเลขในกระดาษให้ตรงกับตัวเลขที่ออก หากใครสามารถปิดตัวเลขได้ครบก่อนก็ บิงโก หรือชนะนั่นเอง
เกมฝึกสมองผู้สูงอายุ เป็นเพียงปัจจัยหนึ่งในการช่วยป้องกันอัลไซเมอร์และภาวะสมองเสื่อมเท่านั้น การดูและสุขภาพก็ถือเป็นเรื่องที่สำคัญไม่แพ้กัน ไม่ว่าจะเป็นการตรวจสุขภาพ การดูแลจากครอบครัว การพบปะผู้คน อาหารที่รับประทาน การเรียนรู้ และการออกกำลังกายสมองอื่นๆ ก็เป็นปัจจัยสำคัญที่จะปกป้องผู้สูงอายุ ไม่ให้ก้าวเข้าสู่โรคอัลไซเมอร์