วิธีป้องกันสมองเสื่อม ในผู้สูงอายุ ที่สามารถทำได้ในชีวิตประจำวัน

6 วิธีป้องกันสมองเสื่อม

เนื่องจากที่ได้กล่าวไว้ข้างต้นว่าพฤติกรรมนั้นมีผลต่อการเกิดภาวะสมองเสื่อม การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม จึงเป็นเรื่องที่เราต้องให้ความสำคัญ โดยวิธีป้องกันสมองเสื่อมสามารถทำได้ดังนี้

1. นอนหลับให้เพียงพอ

การนอนหลับมีความสำคัญต่อสภาพจิตใจ และเป็นวิธีป้องกันสมองเสื่อมที่สามารถทำได้ง่ายที่สุด โดยมีผลการวิจัยของมหาวิทยาลัยมาดริด ประเทศสเปน ระบุเอาไว้ว่า คนที่ใช้เวลาในการนอนหลับเฉลี่ยต่อวันน้อยกว่า 6 ชั่วโมง นั้นมีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคสมองเสื่อมมากกว่าผู้ที่นอนอย่างน้อย 7 ชัวโมงต่อวัน เพราะฉะนั้นควรนอนหลับให้ได้อย่างน้อย 7-8 ชั่วโมง/วัน

2. ออกกำลังกาย

สำหรับใครที่ไม่อยากให้สมองเสื่อมไว การทำกิจกรรมที่ต้องขยับตัวแบบการออกกำลังกายช่วยได้นะ การออกกำลังกายบางประเภทอาจเป็นปัญหาสำหรับผู้สูงอายุที่ไม่สามารถขยับร่างกายได้มาก อาจเริ่มต้นจากการขยับตัวเล็กๆน้อยๆอย่างการเดิน หรือ Chair exercise 

3. ระวังจากโรคที่เกิดจากพฤติกรรม

โรคที่เกิดจากพฤติกรรม หรือ โรค NCDs (non-communicable diseases) ถือเป็นกลุ่มโรคที่น่ากลัวเพราะกลไกการเกิดโรคเหล่านี้นั้นมาการใช้ชีวิต และพฤติกรรมของตัวเราเอง ซึ่งโรคที่ควรระวังคือ ไขมันในเลือดสูง, ความดันโลหิตสูง, โรคอ้วน และเบาหวาน ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคสมองเสื่อม ยิ่งเรามีโรคมากเท่าไหร่ ความเสี่ยงของการเป็นอัลไซเมอร์ก็มากขึ้นไปด้วย

4. ไม่หยุดเรียนรู้

การเรียนรู้ถือว่ามีความสำคัญต่อการช่วยลดความเสี่ยงของโรคสมองเสื่อมมาก มีการวิจัยที่ทำการเปรียบเทียบระหว่างผู้ที่ได้รับการศึกษาที่ต่างกัน ซึ่งได้ข้อสรุปว่าผู้ที่ได้รับการศึกษาที่มากกว่า มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคสมองเสื่อมต่ำกว่า

เราจะเรียกสิ่งนี้ว่า ‘การรับรู้สำรอง’ ซึ่งแสดงให้เห็นว่า ผู้ที่ประสบการณ์หรือความรู้ที่มาก แม้ว่าจะมีการสูญเสียเซลล์ประสาทในสมองไปบางส่วน แต่ประสบการณ์และความรู้ส่วนอื่นๆที่สมองสะสมไว้นั้นก็สามารถนำใช้มาทดแทนในส่วนที่หายไปได้ เพราะฉะนั้นควรหมั่นทำกิจกรรมที่ช่วยกระตุ้นให้สมองได้เรียนรู้อยู่เสมอ เช่น การคิดเลข อ่านหนังสือ เป็นต้น

5. หลีกเลี่ยงสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์

มีผลการวิจัยจากองค์การอนามัยโลกระบุว่า ผู้ที่สูบบุหรี่มีความเสี่ยงที่สมองจะเสื่อมมากกว่าคนทั่วไป สูงถึง 45% และพบว่ามีผู้ป่วยอัลไซเมอร์ ที่มีความสัมพันธ์ที่เกี่ยวข้องกับการสูบบุหรี่ ซึ่งคิดเป็นจำนวน 14% 

ส่วนแอลกอฮอล์ก็เป็นอีกตัวการที่เพิ่มความเสี่ยงเช่นกัน โดยผู้ที่ดื่มแอลกอฮอล์หนัก นั้นมีความเสี่ยงโรคสมองเสื่อมสูงถึง  4.6 เท่า ซึ่งไม่ได้ส่งผลเสียต่อแค่สมอง แต่รวมไปถึงระบบประสาท หัวใจ และอาจมีผลต่อสภาพจิตใจด้วย

6. อย่าอยู่คนเดียว หรือปลีกตัวจากสังคม

ผู้ที่อยู่คนเดียวและไม่พบปะผู้คนนานๆ มีโอกาสที่่จะเกิดโรคสมองเสื่อมมากกว่าคนทั่วไป ถึง 2.5 เท่า เพราะฉะนั้นคุณควรไปพบปะเพื่อฝูง คนในครอบครัว หรือทำกิจกรรมที่ต้องพบปะผู้คนเพื่อไม่ให้รู้สึกเหงาหรือโดดเดี่ยวบ้างเป็นครั้งคราว อีกทั้งการที่ไม่พบเจอใครเลยอาจทำให้เกิดปัญหาทางสุขภาพจิตใจด้วย